Geen excuses om niet voor te lezen

Het niveau begrijpend lezen van de Vlaamse leerlingen van het vierde leerjaar is opnieuw sterk achteruitgegaan, zo blijkt uit het internationale PIRLS-onderzoek.

Dat tienjarigen in Vlaanderen dramatisch scoren voor leesvaardigheid, blijkt voor een groot deel de verantwoordelijkheid van ons, ouders. Nog geen derde van de ouders leest voor aan kinderen, ondanks initiatieven zoals Boekstart, BookToks en de vele voorleeswerkingen in bibliotheken. Meer nog: bijna één op vijf leest zélf nooit. Cijfers die ons doen huiveren, want onze organisatie doet al jaar en dag aan leesbevordering.

Het is wetenschappelijk bewezen dat voorlezen aan kinderen talloze voordelen biedt. Los van de speciale band die je creëert tussen ouder en kind neemt de taalvaardigheid van kinderen toe, want hun hersenen worden gestimuleerd. Als kinderen naar verhalen luisteren, prikkelen we hun verbeelding. Ze stellen zich diverse personages en decors voor die in boeken worden beschreven. Dat vormt een boost voor hun creativiteit en communicatievaardigheden. Ze leren zich ook te concentreren, informatie te onthouden en verbanden te leggen.

Geen excuses

Er zijn dus eigenlijk geen excuses om niet aan voorlezen te doen. Je hoeft daarvoor zelfs niet te kunnen lezen: aan de hand van prenten kan je zelf het verhaal vormen. En je hoeft ook geen honderd boeken in huis te halen om te kunnen (voor)lezen. Als je lid bent van een bibliotheek, kan je eenvoudig (e-)boeken uitlenen. Op onze recensiewebsite Pluizer vind je tips over welke boeken toppers zijn. We besteden daarbij ook aandacht aan meerstemmige kinderboeken. Pluizer is lang niet de enige gids die een helpende hand biedt. Als ouder vind je er heel wat in het kinderboekenlandschap.

Door voor te lezen aan kinderen en tieners kweek je indirect een liefde voor lezen en boeken. De kans is groter dat ze zelfstandige lezers worden en hun hele leven lang boeken blijven opzoeken voor hun plezier en persoonlijke groei. Dat kan ook in tijden van tablets en schermen. De opties om verhalen naar het scherm te vertalen of om ze te versterken door er een apparaat bij te halen, zijn eindeloos. Wij helpen mensen graag op weg in het digitale leeslandschap. Het is ook boeiend om die mogelijkheden als volwassene te ontdekken - je bent nooit te oud om te leren.

Nooit te oud

Over ouderdom gesproken: je bent ook nooit te oud om aan voorgelezen te worden. Uit ervaring leert LINC dat verhalen altijd gesprekken teweegbrengen. Verhalen verbinden individuen, zelfs met heel verschillende achtergronden. Structureel voorlezen, of vertellen en naar elkaar luisteren, creëert een band die een bijdrage levert aan het versterken van het sociale weefsel. Door een verhaal te vertellen aan iemand anders, betrek je die in je leven. Misschien is voorlezen wel dé remedie tegen de pandemie van eenzaamheid…

- Pieter Rombouts, directeur LINC.